Çfarë është ankthi?
Ankthi është përgjigjja e trupit ndaj një situate stresuese. Është normale të ndihesh nervoz në rrethana të caktuara, por disa individë përjetojnë emocione të forta ankthi edhe në situata të zakonshme. Këta persona mund të kenë një çrregullim ankthi. Çrregullimet e ankthit janë të zakonshme, veçanërisht tek femrat.
Llojet e çrregullimeve të ankthit
Disa nga çrregullimet kryesore të ankthit përfshijnë:
- Çrregullimi obsesiv-kompulsiv (OCD)
- Çrregullimi i panikut
- Çrregullimi i stresit post-traumatik (PTSD)
- Çrregullimi i ankthit për sëmundjet
- Fobia
- Çrregullimi i ankthit social
- Çrregullimi i ankthit të ndarjes
Si ndikon ankthi në trup?
Simptomat fizike të ankthit mund të përfshijnë:
- Gojë të thatë
- Marramendje
- Valë të nxehti ose të ftohti
- Shqetësim
- Frymëmarrje e shkurtër
- Djersitje
- Mpirje
- Rrahje të shpejta të zemrës
- Dridhje
- Nauze
- Probleme gastrointestinale
- Ndryshime në oreks
Sulmet e panikut
Sulmet e panikut mund të ndodhin papritur dhe shkaktojnë simptoma të forta fizike si:
- Dhimbje gjoksi
- Vështirësi në frymëmarrje
- Djersitje e tepërt
- Rrahje të shpejta të zemrës
- Ndjesi të vdekjes së afërt
- Hiperventilim
- Mpirje
- Dhimbje stomaku
- Marramendje
Trajtimi i simptomave fizike
Trajtimi zakonisht përfshin një kombinim të medikamenteve dhe psikoterapisë: Medikamente:
- Benzodiazepina (p.sh. alprazolam, diazepam)
- Antidepresantë SSRI (p.sh. citalopram, escitalopram, fluoxetine, sertraline)
- Beta-bllokues (p.sh. propranolol)
- Terapi konjitivo-bihejviorale (CBT)
- Terapi e ekspozimit
Diagnoza dhe prognoza
Diagnoza bëhet nga profesionistë të shëndetit mendor pas përjashtimit të shkaqeve të tjera mjekësore. Prognoza është shpesh pozitive me trajtim të përshtatshëm, duke kombinuar strategji vetë-menaxhimi, medikamente dhe psikoterapi. Trajtimi mund të ndihmojë në menaxhimin efektiv të simptomave dhe përmirësimin e cilësisë së jetës.
