Përmbledhje
Kanceri i prostatës është një nga llojet më të zakonshme të kancerit tek meshkujt, por është shumë i trajtueshëm në fazat e hershme. Ai fillon në gjëndrën e prostatës, e cila ndodhet midis penisit dhe fshikëzës së urinës. Rreth 1 në 8 meshkuj do të diagnostikohen me kancer të prostatës në një moment të jetës së tyre. Megjithatë, vetëm 1 në 41 prej tyre do të vdesin si pasojë, për shkak të trajtimeve efektive në fazat e hershme dhe natyrës së ngadaltë të rritjes së kancerit në fazat e mëvonshme.
Shenjat dhe simptomat
Shpesh nuk ka simptoma gjatë fazave të hershme të kancerit të prostatës, por kontrollet rutinë mund të zbulojnë ndryshime që mund të tregojnë për kancer. Simptomat e mundshme përfshijnë:
- Vështirësi në fillimin dhe mbajtjen e urinimit
- Nevojë e shpeshtë për të urinuar, veçanërisht natën
- Rrjedhë e dobët e urinës
- Gjak në urinë ose spermë
- Urinim ose ejakulim i dhimbshëm
- Dhimbje në shpinë, ijë ose legen
Shkaqet dhe faktorët e rrezikut
Shkaku i saktë i kancerit të prostatës nuk dihet plotësisht. Faktorët kryesorë të rrezikut përfshijnë:
- Mosha: Rreziku rritet pas moshës 50 vjeç
- Raca: Më i zakonshëm tek njerëzit me ngjyrë
- Historia familjare: Rrezik më i lartë nëse ka një të afërm me kancer të prostatës
- Faktorë gjenetikë: Ndryshimet në gjenet BRCA1 dhe BRCA2 mund të rrisin rrezikun
- Dieta: Disa të dhëna sugjerojnë se dietat me shumë yndyrë mund të rrisin rrezikun
Trajtimi
Trajtimi varet nga stadi i kancerit dhe faktorë të tjerë. Opsionet kryesore përfshijnë:
- Monitorim i kujdesshëm: Për kancere të vogla dhe të lokalizuara
- Kirurgji: Heqja e prostatës dhe indeve përreth (prostatektomi radikale)
- Radioterapi: Përdorimi i rrezatimit për të vrarë qelizat kanceroze
- Terapi hormonale: Ulja e niveleve të hormoneve mashkullore në trup
- Kimioterapi: Për kancere të avancuara që janë përhapur
- Imunoterapi: Përdorimi i sistemit imunitar për të luftuar kancerin
Diagnostikimi
Diagnostikimi përfshin:
- Analizë gjaku për të vlerësuar nivelet e PSA
- Ekzaminim fizik, përfshirë ekzaminimin rektal dixhital
- Imazheri si ultrasonografia transrektale
- Biopsi për të konfirmuar praninë e kancerit
Prognoza
Kanceri i prostatës ka një shkallë të lartë mbijetese 5-vjeçare prej rreth 98% në përgjithësi. Zbulimi i hershëm përmes kontrolleve të rregullta është thelbësor për një prognozë të mirë. Meshkujt duhet të diskutojnë me mjekun e tyre për opsionet e kontrollit, veçanërisht pas moshës 40 vjeç.
