Sistemet e trupit dhe simptomat
Stresi ndikon ndryshe në trupa të ndryshëm. Disa njerëz mund të përjetojnë vetëm efekte psikologjike nga stresi, ndërsa të tjerë mund të kenë edhe simptoma fizike si dhimbje koke dhe urthi. Disa individë janë më të ndjeshëm ndaj efekteve të stresit dhe më të prirur për komplikime. Është e rëndësishme të mësohet të njihen simptomat dhe të eksplorohen strategji për reduktimin e stresit për të menaxhuar më mirë stresin dhe për të zvogëluar efektet e tij në trup.
Efektet e stresit në sistemet kryesore të trupit
Sistemi nervor qendror
Stresi mund të ndikojë në trurin dhe palcën kurrizore duke shkaktuar:
- Dhimbje koke - Rreth 70% e njerëzve që vuajnë nga migrena raportojnë stresin si shkaktar
- Depresion - Stresi i vazhdueshëm në punë mund të kontribuojë në depresion
- Pagjumësi - Stresi aktivizon sistemet që çlirimin hormone që stimulojnë vëmendjen dhe shkaktojnë probleme me gjumin
Sistemi imunitar
Stresi mund të shkaktojë ulje të funksionit imunitar. Stresi akut aktivizon sistemin imunitar, por stresi i vazhdueshëm mund të çojë në inflamacion kronik, që është faktor rreziku për sëmundje si ateroskleroza.
Sistemi tretës
Stresi ndikon në ndërveprimin mes trurit dhe zorrëve, duke shkaktuar probleme si sindroma e zorrës së irrituar, urthi, ulçera dhe sëmundje inflamatore të zorrëve. Gjithashtu mund të ndikojë në oreksin.
Sistemi riprodhues
Stresi mund të ndikojë negativisht në libidon, orgazmat dhe ereksionin te burrat. Te gratë mund të shkaktojë çrregullime të ciklit menstrual. Stresi gjatë shtatzënisë mund të ketë ndikim të rëndësishëm në shëndetin e nënës dhe fëmijës.
Sistemi muskulor dhe skeletor
Është vënë re një lidhje mes stresit në punë dhe zhvillimit të dhimbjeve kronike, veçanërisht në shpinën e poshtme.
Sistemi kardiovaskular
Stresi kronik mund të çojë në presion të lartë të gjakut, infarkt dhe goditje në tru. Rreziqet rriten pas menopauzës për shkak të rënies së estrogjenit.
Sistemi endokrin
Stresi mund të ulë ndjeshmërinë ndaj insulinës dhe të rrisë grumbullimin e yndyrës në bark. Njerëzit obezë mund të jenë më të ndjeshëm ndaj efekteve të stresit në metabolizëm.
Sistemi respirator
Disa njerëz mund të kenë vështirësi në frymëmarrje gjatë stresit. Kjo mund të jetë veçanërisht problematike për njerëzit me sëmundje të frymëmarrjes si astma.
Komplikacionet e stresit kronik
Stresi afatgjatë mund të shkaktojë ndryshime strukturore në tru që çojnë në vështirësi në memorie, njohje dhe të mësuar. Ndryshimet në hipokampus së bashku me rritjen e niveleve të kortizolit mund të ndikojnë në mënyrën se si neuronët komunikojnë me njëri-tjetrin.
Trajtimi i stresit
Strategjitë për menaxhimin e stresit përfshijnë:
- Ushtrime fizike dhe ushqyerje e shëndetshme
- Teknika të ndërgjegjësimit (mindfulness)
- Meditim dhe ushtrime frymëmarrjeje
- Yoga e lehtë
Për komplikacionet e stresit si depresioni, pagjumësia apo problemet e tretjes mund të nevojitet trajtim mjekësor. Është e rëndësishme të konsultoheni me mjekun nëse vini re komplikacione të stresit ose simptoma të vazhdueshme fizike apo psikologjike.
