Çfarë është stresi kronik?
Stresi kronik është një ndjenjë e zgjatur dhe shpesh dërrmuese stresi që mund të ndikojë negativisht në jetën e përditshme të një personi. Stresi kronik mund të shkaktojë simptoma fizike dhe psikologjike. Ndryshe nga ndjenjat e shkurtra të stresit që janë pjesë normale e jetës së përditshme, stresi kronik zgjat për periudha të gjata dhe mund të dëmtojë rëndë shëndetin e një personi.
Shkaqet e stresit kronik
Disa shkaqe potenciale të stresit kronik përfshijnë:
- Punë me presion të lartë
- Vështirësi financiare
- Marrëdhënie sfiduese
- Ngjarje traumatike në fëmijëri
- Probleme në vendin e punës
- Papunësi ose probleme financiare
- Lëndime që ndikojnë në jetën e përditshme
- Shqetësime për problemet në vend ose botë
Shenjat dhe simptomat
Shenjat dhe simptomat e stresit kronik mund të përfshijnë:
- Irritim ekstrem
- Lodhje
- Dhimbje koke
- Vështirësi në përqendrim
- Mendime të çorganizuara
- Vështirësi në gjumë
- Probleme të tretjes
- Ndryshime në oreks
- Ndjenja e pafuqisë
- Vetëvlerësim i ulët
- Humbje e dëshirës seksuale
- Nervozizëm
- Infeksione ose sëmundje të shpeshta
Trajtimi
Nëse strategjitë e vetë-ndihmës nuk po funksionojnë, është e rëndësishme të konsultoheni me një profesionist shëndetësor. Një mjek mund të rekomandojë:
- Terapi psikologjike, si terapia konjitive-bihejviorale (CBT)
- Medikamente për të trajtuar simptomat si ankthi, depresioni ose vështirësitë e gjumit
Efektet shëndetësore
Stresi kronik mund të kontribuojë në zhvillimin e një sërë çrregullimesh fizike dhe mendore, përfshirë:
- Sëmundje të zemrës
- Tension të lartë të gjakut
- Diabet
- Obezitet
- Sistem imunitar të dobësuar
- Çrregullime gastrointestinale
- Depresion
- Çrregullime të ankthit
- Çrregullim të stresit post-traumatik (PTSD)
Menaxhimi i stresit
Disa metoda për menaxhimin e stresit përfshijnë:
- Kuptimi i shenjave dhe simptomave personale të stresit
- Komunikimi me miqtë dhe familjen
- Identifikimi i shkaktarëve të stresit
- Ushtrime të rregullta fizike
- Praktikimi i vetëdijes (mindfulness)
- Përmirësimi i cilësisë së gjumit
Kur të vizitoni mjekun
Kërkoni ndihmë mjekësore nëse ndiheni të mbingarkuar nga stresi, veçanërisht nëse keni mendime vetëvrasëse ose përdorni drogë apo alkool për t'u përballur me situatën. Një mjek mund të ofrojë mbështetje dhe këshilla për opsionet e trajtimit, duke përfshirë referimin te një psikolog ose psikiatër.
Përmbledhje
Stresi është pjesë e jetës së përditshme, por kur bëhet kronik mund të shkaktojë një sërë simptomash dhe të kontribuojë në zhvillimin e çrregullimeve fizike dhe mendore. Teknikat e vetë-ndihmës dhe ndihma profesionale janë të rëndësishme për menaxhimin e stresit kronik.
